Piernik świąteczny to ciasto dość proste w wykonaniu. Jedynym wyzwaniem jest to, że wymaga od nas cierpliwości na czas leżakowania, które wydobędzie jego pełen potencjał i wyjątkowy smak. W niejednej książce kucharskiej znajdziesz prosty przepis na piernik świąteczny, który zrobisz nawet w godzinę. Najlepszy przepis wymaga jednak od cukiernika czekania. Warto poświęcić więcej czasu. Gdy to zrobisz, Twój staropolski piernik będzie niezastąpionym specjałem a Twój sposób pieczenia z pewnością znajdzie naśladowców.
Zadbaj o:
· Błyszczącą polewę czekoladową
wyjątkowy piernik wymaga wyjątkowej oprawy. Do tej roli idealnie nada się polewa czekoladowa. Najlepiej zrobić ją z czekolady gorzkiej, jeśli jednak preferujesz mleczną lub nawet białą, nic nie stoi na przeszkodzie, by ją wykorzystać. Ponadto, zamiast śmietanki kremówki możesz wykorzystać masło – smak także będzie wyśmienity. Skoro ma to być Twój najlepszy piernik, wykorzystuj dodatki sprawdzone na bazie własnego doświadczenia. Gotową polewę z wybranej czekolady wylej na ciasto lub posmaruj je za pomocą pędzelka. Pozostaw do ostygnięcia i ciesz się efektem swojej wielotygodniowej pracy.
· Przyprawy korzenne
czy wiesz, że piernik swoją nazwę zawdzięcza słowu „pierny”, czyli pieprzny? Obok cynamonu, anyżu, kardamonu i gałki muszkatołowej, to właśnie pieprz jest jednym ze składników mieszanki korzennych przypraw, która od wieków podkreśla smak wypieku. Dodatek wyrazistych przypraw nadaje mu unikalny smak, lecz ich rodzaj i ilość możesz dopasować do swoich upodobań. Jeśli lubisz bardzo aromatyczne wypieki, zwiększ porcję przypraw. Gdy stronisz od intensywnych smaków, dodaj ich mniej. Nie przepadasz za którąś z przypraw? Możesz zawsze skomponować własny korzenny miks ze swoich ulubionych składników. Taką przyprawę do piernika możesz wykorzystać także do przyszłych wypieków. Jeśli robisz już piernik tradycyjny, może przy okazji powstaną świąteczne pierniczki, które udekoruje cała rodzina?
· Leżakowanie ciasta
zgodnie ze staropolskim przepisem, ciasto na piernik powinno leżakować. Aby się nie spieszyć, warto zacząć je przygotowywać z końcówką listopada lub na początku grudnia. Zacznij od podgrzania miodu, dodania masła oraz cukru. Gdy przestygną, wsyp do nich mąkę, przyprawy korzenne oraz jajka. Później dalsze kroki. Ta kolejność jest istotna, bo pozwala wymieszać dokładnie wszystkie składniki. Gdy wyrobisz już ciasto na piernik, pamiętaj o trzymaniu go w chłodnym miejscu. Niech będzie przykryte złożoną ściereczką.
Jeśli obawiasz się, że ściereczka się zsunie a ciasto obeschnie, możesz dodatkowo przykryć je pokrywką – zostaw ją jednak lekko uchyloną. Ciasto na piernik powinno dojrzewać kilka tygodni, a upieczone na kilka dni przed Bożym Narodzeniem dodatkowo zmięknie i nabierze puszystości. Kiedy poczujesz aromat wypiekającego się piernika, przypomną Ci się piękne, białe święta z dzieciństwa.
Uważaj na:
· Przywieranie piernika
Jak zrobić piernik, który nie przywiera? Przede wszystkim przed wyjęciem go poczekaj, aż ciasto i forma porządnie przestygną. Wtedy lekko podważ nożem brzegi piernika. Jeśli w dalszym ciągu nie będzie chciał opuścić formy, owiń ją ręcznikiem kuchennym zamoczonym w lodowatej wodzie i odczekaj kilka minut. Możesz też zanurzyć ostrożnie formę w naczyniu z wodą z lodem większym niż blaszka. Dzięki temu wyciągniesz piernik w całości i unikniesz jego kruszenia się.
· Zbyt suchy piernik
By piernik nie był zbyt suchy, konieczne jest wcześniejsze dojrzewanie ciasta. Jeśli jednak nie masz na nie czasu i przygotowujesz wypiek na ostatnią chwilę, może zdarzyć się, że ciasto będzie wymagało nieco dodatkowej pracy. Zbyt suchy piernik warto w takiej sytuacji nasączyć. Możesz go skropić od wewnętrznej strony likierem (szczegóły poniżej) i przełożyć powidłami śliwkowymi. Uważaj też na temperaturę pieczenia – piekarnik nagrzany powyżej 180°C zwiększa ryzyko, że Twój piernik będzie przesuszony.
· Czas pieczenia
Jeśli zapomnisz zawczasu nastawić piekarnik, w tym przypadku nic straconego. Formę z masą możesz wstawić do jeszcze nienagrzanego piekarnika. Brak wstępnego rozgrzewania sprawi, że piernik będzie przyjemnie chrupki i odpowiednio wyrośnięty w środku. Ciasto powinno spędzić minimum pół godziny w temperaturze 180°C. By sprawdzić, czy jest już gotowe, wykonaj próbę patyczka. Po wyciągnięciu powinien być zupełnie czysty, nie zaś oblepiony surowym ciastem. Piernik po upieczeniu pozostaw w otwartym piekarniku – szybkie wyjęcie i nagła zmiana temperatury sprawi, że ciasto opadnie i popęka. W czasie studzenia w całym Twoim domu zapachnie świętami.
Piernik na święta na ostatnią chwilę
Masz przygotowane wszystkie składniki: miód, cukier, jajka, mąkę, przyprawy do piernika, rozgrzany piec, tylko wydaje Ci się, że brakuje już czasu? Wciąż nic straconego, piernik jeszcze może wyjść. Upiecz piernik (w tym przypadku również pozostaw ciasto w piecu na kilka minut po jego wyłączeniu) i rozkrój go na paski – pionowo, nie poziomo, i zadbaj, by plastry nie były cieńsze niż 3 centymetry. Przygotuj powidła śliwkowe. Są doskonałym dodatkiem do piernika, a jeśli masz domowe, to jeszcze lepiej! Użyj powideł śliwkowych, smarując nimi warstwy piernika i składając go z powrotem. Wierzch piernika polej polewą czekoladową i udekoruj ulubionymi bakaliami.
Więcej polewy!
Jeśli chcesz, by Twój staropolski piernik miał więcej czekolady lub smak powideł śliwkowych nie należy do Twoich ulubionych, jest jeszcze jedna opcja na przełożenie wypieku. Rozkrój ciasto na kawałki i każdy z nich polej lub posmaruj polewą, po czym złóż je z powrotem. Uzyskasz smaczny piernik przekładany czekoladą, która wsiąknie w każdą z warstw. Jeśli robisz piernik w przyspieszonym trybie, możesz przed użyciem polewy lekko skropić go likierem dla większej wilgotności i smaku.
Piernik – długowieczne, wytrzymałe ciasto
Historia piernika nie jest jednoznaczna i istnieje wiele jej wersji. Jedna z nich mówi, że pierwszy przepis na wypiek pochodzi z 2400 r. p. n. e. z Grecji, inna, że z Francji z 922 r. n. e. Pewne jest to, że przez stulecia piernik był symbolem statusu społecznego i prestiżu. Jego główne składniki – miód, cukier i przyprawy korzenne – były bardzo drogie i pozwolić sobie na nie mogli jedynie przedstawiciele najwyższych warstw społecznych. W Polsce pierwszy cech piernikarzy powstał w Krakowie. Popularyzacja piernika i wielodniowe podróże po lądzie przyczyniły się do ostatecznego kształtu, receptury ciasta i jego długiej wytrzymałości (piernik bez dodatków w odpowiednich warunkach można przechowywać nawet przez kilka miesięcy).
Komentarze